Lösungsmittel
Unter einem Lösungsmittel (oft auch als Lösemittel bezeichnet) versteht man eine Flüssigkeit, die Gase, andere Flüssigkeiten oder Feststoffe lösen kann, ohne dass es dabei zu chemischen Reaktionen zwischen gelöstem Stoff und lösender Flüssigkeit kommt.Lösungsmittel werden meist nach ihren physikalischen Eigenschaften in Klassen eingeteilt. Solche Einteilungskriterien sind z.B.:
Tabelle mit Lösungsmitteln und ihren Daten:
Lösungsmittel | Schmelzp. in °C | Siedep. in °C | Flammp. in °C | Dichte in g/cm3 bei 20 °C | Diel.-konst. bei 25 °C | Dipolmoment ·1030 in Cm | Brech.- index | in kJ/mol |
Aceton | -95,35 | 56,2 | -19 | 0,7889 | 20,70 | 9,54 | 1,3588 | 176,4 |
Acetonitril | -45.7 | 81,6 | 13 | 0,7857 | 37,5 (20 °C) | 11,48 | 1,3442 | 192,3 |
Anilin | -6,3 | 184 | - | 1,0217 | 6,89 (20 °C) | 5,04 | 1,5863 | 185,2 |
Anisol | -37,5 | 155,4 | - | 0,9961 | 4,33 | 4,17 | 1,5179 | 155,5 |
Benzol | 5,5 | 80,1 | -8 | 0,87565 | 2,28 | 0,0 | 1,5011 | 142,2 |
Benzonitril | -13 | 190,7 | - | 1,0102 (15 °C) | 25,20 | 13,51 | 1,5289 | 175,6 |
Brombenzen | -30,8 | 156 | - | 1,4950 | 5,40 | 5,17 | 1,5597 | 156,8 |
Butanol | -89,8 | 117,3 | 34 | 0,8098 | 17,51 | 5,84 | 1,3993 | 209,8 |
tert-Butanol | 25,5 | 82,5 | 9 | 0,7887 | 12,47 | 5,54 | 1,3878 | 183,1 |
Chinolin | -15,6 | 238 | - | 1,0929 | 9,00 | 7,27 | 1,6268 | 164,7 |
Chlorbenzol | -45,6 | 132 | 28 | 1,1058 | 5,62 | 5,14 | 1,5241 | 156,8 |
Chloroform | -63,5 | 61,7 | - | 1,4832 | 4,81 (20 °C) | 3,84 | 1,4459 | 163,4 |
Cyclohexan | 6,5 | 80,7 | 4,5 | 0,7785 | 2,02 (20 °C) | 0,0 | 1,4266 | 130,4 |
Diethylenglycol | -6,5 | 244,3 | 124 | 1,1197 (15 °C) | 7,71 | 7,71 | 1,4475 | 224,9 |
Diethylether | -116,2 | 34,5 | -40 | 0,7138 | 4,34 (20 °C) | 4,34 | 1,3526 | 144,6 |
Dimethylacedamid | -20 | 165 | - | 0,9366 (25 °C) | 37,78 | 12,41 | 1,4380 | 182,7 |
Dimethylformamid | -60,5 | 153 | 67 | 0,9487 | 37,0 | 12,88 | 1,4305 | 183,1 |
Dimethylsulfoxid | 18,4 | 189 | - | 1,1014 | 46,68 | 13,00 | 1,4770 | 188,1 |
Dioxan | 11,8 | 101 | 12 | 1,0337 | 2,21 | 1,5 | 1,4224 | 150,0 |
Eisessig | 16,6 | 117,9 | 42 | 1,0492 | 6,15 (20 °C) | 5,60 | 1,3716 | 214,0 |
Essigsäureanhydrid | -73,1 | 139,5 | - | 1,0820 | 20,7 (19 °C) | 9,41 | 1,3900 | 183,5 |
Essigsäureethylester | -83,6 | 77,06 | -2 | 0,9003 | 6,02 | 6,27 | 1,3723 | 159,3 |
Ethanol | -114,5 | 78,3 | 18 | 0,7893 | 24,55 | 5,77 | 1,3614 | 216,9 |
Ethylendichlorid | -35,3 | 83,5 | - | 1,2351 | 10,36 | 6,2 | 1,4448 | 175,1 |
Ethylenglycol | -13 | 197 | 117 | 1,1088 | 37,7 | 7,61 | 1,4313 | 235,3 |
Ethylenglycoldimethylether | -58 | 84 | - | 0,8628 | 7,20 | 5,70 | 1,3796 | 159,7 |
Formamid | 2,5 | 210,5 | - | 1,1334 | 111,0 (20 °C) | 11,24 | 1,4472 | 236,6 |
Hexan | -95 | 68 | - | 0,6603 | 1,88 | 0,0 | 1,3748 | 129,2 |
Isopropanol | -89,5 | 82,3 | 16 | 0,7855 | 19,92 | 5,54 | 1,3776 | 203,1 |
Methanol | -97,8 | 64,7 | 6,5 | 0,7914 | 32,70 | 5,67 | 1,3287 | 232,0 |
3-Methyl-1-butanol | -117,2 | 130,5 | - | 0,8092 | 14,7 | 6,07 | 1,4053 | 196,5 |
Methylenchlorid | -95,1 | 40 | - | 1,3266 | 8,93 | 5,17 | 1,4242 | 171,8 |
Methylenethylketon | -86,3 | 79,6 | - | 0,8054 | 18,51 (20 °C) | 9,21 | 1,3788 | 172,6 |
N-Methyl-formamid | -3,8 | 183 | - | 1,011 (19 °C) | 182,4 | 12,88 | 1,4319 | 226,1 |
Nitrobenzol | 5,76 | 210,8 | 81 | 1,2037 | 34,82 | 13,44 | 1,5562 | 175,6 |
Nitromethan | -28,5 | 100,8 | 35 | 1,1371 | 35,87 (30 °C) | 11,88 | 1,3817 | 193,5 |
Piperidin | -9 | 106 | - | 0,8606 | 5,8 (20 °C) | 3,97 | 1,4530 | 148,4 |
Propanol | -126,1 | 97,2 | 24 | 0,8035 | 20,33 | 5,54 | 1,3850 | 211,9 |
Propylencarbonat (4-Methyl-1,3-dioxol-2-on) | -48,8 | 241,7 | - | 1,2069 | 65,1 | 16,7 | 1,4209 | 195,6 |
Pyridin | -42 | 115,5 | 23 | 0,9819 | 12,4 (21 °C) | 7,91 | 1,5095 | 168,0 |
Schwefelkohlenstoff | -110,8 | 46,3 | -30 | 1,2632 | 2,64 (20 °C) | 0,0 | 1,6319 | 136,3 |
Sulfolan | 27 | 285 | - | - | 43,3 (30 °C) | 16,05 | 1,4840 | 183,9 |
Tetrachlorethen | -19 | 121 | - | 1,6227 | 2,30 | 0,0 | 1,5053 | 133,3 |
Tetrachlorkohlenstoff | -23 | 76,5 | - | 1,5940 | 2,24 (20 °C) | 0,0 | 1,4601 | 135,9 |
Tetrahydrofuran | -108,5 | 66 | -22,5 | 0,8892 | 7,58 | 5,84 | 1,4070 | 156,3 |
Toluol | -95 | 110,6 | 7 | 0,8669 | 2,38 | 1,43 | 1,4961 | 141,7 |
1,1,1-Trichlor-ethan | -30,4 | 74,1 | - | 1,3390 | 7,53 (20 °C) | 5,24 | 1,4379 | 151,3 |
Trichlorethylen | -73 | 87 | - | 1,4642 | 3,42(16°C) | 2,7 | 1,4773 | 150,1 |
Triethylamin | -114,7 | 89,3 | - | 0,7275 | 2,42 | 2,90 | 1,4010 | 139,2 |
Triethylenglycol | -5 | 278,3 | 166 | 1,1274 (15 °C) | 23,69 (20 °C) | 9,97 | 1,4531 | 223,6 |
Triethylenglycoldimethylether (Triglyme) | - | 222 | - | - | 7,5 | - | 1,4233 | 161,3 |
Wasser | 0,0 | 100 | - | 1,000 | 78,39 | 6,07 | 1,3330 | 263,8 |